W codziennym życiu często spotykamy się z pojęciami takimi jak wykroczenie czy przestępstwo. Choć oba te terminy są związane z prawem karnym, oznaczają one różne rodzaje czynów zabronionych. Warto poznać podstawowe różnice między nimi, aby lepiej zrozumieć, jak działają mechanizmy prawne w naszym kraju.
Definicja wykroczenia i przestępstwa
Zacznijmy od podstaw – definicji obu pojęć. Wykroczenie to czyn zabroniony przez prawo, który ma charakter mniej szkodliwy niż przestępstwo. Jest to więc zachowanie społecznie nieakceptowane, ale nie powodujące tak poważnych konsekwencji jak przestępstwo. Przestępstwo natomiast to czyn zabroniony o większej szkodliwości społecznej, zagrożony karą więzienia lub inną sankcją karną.
Kary za wykroczenia i przestępstwa
Kolejna istotna różnica dotyczy kar stosowanych w przypadku wykroczeń i przestępstw. Za wykroczenie grozi przede wszystkim kara grzywny lub kara ograniczenia wolności. W przypadku przestępstw katalog kar jest znacznie szerszy – obejmuje m.in. karę pozbawienia wolności, karę ograniczenia wolności, karę grzywny, a także środki karne takie jak zakaz prowadzenia pojazdów czy obowiązek naprawienia szkody.
Podział przestępstw na kategorie
W przypadku przestępstw można wyróżnić kilka kategorii, które różnią się między sobą stopniem szkodliwości społecznej oraz wymiarem kary. Przestępstwa dzielą się na trzy główne grupy – przestępstwa zwykłe, przestępstwa umyślne i przestępstwa nieumyślne. Przestępstwa zwykłe to te, które nie są ani umyślne, ani nieumyślne – są to np. przestępstwa wynikające z zaniedbania obowiązków służbowych. Przestępstwa umyślne to takie, których sprawca dopuścił się świadomie i celowo, natomiast przestępstwa nieumyślne to czyny zabronione popełnione przez sprawcę z niedbalstwa. W przypadku przestępstw, a nawet w i niektórych wykroczeń, warto skorzystać z profesjonalnego wsparcia, dlatego zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią, która świadczy usługi prawnicze w Krośnie.
Procedura postępowania w przypadku wykroczeń i przestępstw
Również procedura postępowania w przypadku wykroczeń i przestępstw różni się od siebie. W przypadku wykroczeń mamy do czynienia z postępowaniem mandatowym lub sądowym. Postępowanie mandatowe polega na nałożeniu przez funkcjonariusza policji kary grzywny w formie mandatu karnego, który może być zaakceptowany przez sprawcę wykroczenia na miejscu. Jeśli sprawca nie zgodzi się na uiszczenie mandatu, sprawa trafia do sądu, który rozstrzyga o winie i karze.
W przypadku przestępstw postępowanie jest bardziej skomplikowane i podzielone na kilka etapów. Na początek mamy postępowanie przygotowawcze, które prowadzi prokuratura lub policja. Następnie, jeśli zebrany materiał dowodowy pozwala na postawienie zarzutów, sprawa trafia do sądu. Sąd rozpoznaje sprawę i wydaje wyrok, który może być zaskarżony przez strony do instancji wyższej.